Er is niemand die je zoveel pijn kan doen als degene waar jij het meest van houdt.
Maar er is ook niemand die jij zoveel pijn kunt doen als degene die van jou houdt.
Of je nu een partner bent, familie of vrienden…
Maar hoe komt dat?
Geen enkel woord komt zo hard aan als een woordenboek dat tegen je hoofd wordt geslagen. En er is geen enkel woord in dat woordenboek dat jou in opgelezen toestand echt raakt, tenzij jij daar zelf een lading aan geeft.
Helaas zijn er tegenwoordig zelfs psychologen en psychiaters die dit gegeven gebruiken.
Mooie spreuken worden gedeeld op internet bijvoorbeeld van Osho: gevoel komt uit jou, hoe kan een ander dan effect hebben op jouw gevoel?
De theorie klopt, jij bepaalt de waarde van andermans woorden, sommigen zeggen exact dezelfde woorden en van de een haal je de schouders op en van de ander reageer je emotioneel.
De realiteit is, dat als een ander een rotopmerking maakt, een verwijt, een sneer, dat het dan niet alleen aan jou ligt dat jij daardoor geraakt wordt.
Tegenwoordig wordt het slachtoffer van zo’n rotopmerking door de wijze van reageren ook nog verantwoordelijk gehouden voor het resultaat!
Jij hoort de rotopmerking maar jij kunt er niet goed mee om gaan en dat is jouw eigen fout.
Wat een bullshit!
Als een ander jou raakt met een rotopmerking is deze persoon in eerste instantie verantwoordelijk voor jouw gevoel, pas daarna ben jij in enige mate verantwoordelijk hoe je omgaat met deze rotopmerking.
Hetzelfde geldt trouwens ook voor een compliment, de verantwoordelijkheid voor het compliment ligt bij de ander en het gaat er om hoe jij omgaat met dit compliment.
De wijze waarop je op beide reageerde als kleuter, dat is nu nog steeds je afweermechanisme, deze gewoonte, daar is aan te sleutelen maar dat vereist veel bewustzijn.
Hetzelfde bewustzijn waar Osho naar verwijst.
In een relatie waarbij mensen dichter bij elkaar staan is er een noodzaak om gevoel te hebben voor elkaar, geraakt te kunnen worden door een ander, elke liefde brengt ook verdriet met zich mee.
Elke aanwinst, partner, familie of vrienden, is ook een mogelijkheid dit weer te verliezen.
Er zijn mensen die moeite hebben om zich te verbinden uit angst om te verliezen.
Biologie geeft ons geen andere mogelijkheid dan ons te verbinden met anderen, bijvoorbeeld door middel van oxytocine (bindingshormoon) en vasopressine (loyaliteitshormoon).
De belangrijkste reden waarom moeders zo gehecht zijn aan hun kinderen nog voor ze geboren zijn.
Hoe meer oxytocine, hoe sterker de band.
En hoe sterker de band, hoe meer pijn als iemand weg gaat, overlijdt, of verdwijnt.
Je brein wil geen pijn, dus als je afscheid wilt nemen van iemand, dan verlaagt het lichaam de hoeveelheid oxytocine en vasopressine zodat je minder vatbaar bent voor de ander, de verbinding wordt losser en als uiteindelijk de zin wordt uitgesproken: ‘ik wil scheiden’ is er aan 1 kant bijna geen pijn omdat de band er inmiddels niet meer is, de focus verschoof van wat er goed is aan de ander naar wat er verkeerd is aan de ander. De hoeveelheid verdriet als iemand overlijdt na een ziekbed van 10 jaar voelt minder verdrietig dan iemand die ineens overlijdt. Een baan waar je inmiddels een hekel aan hebt verruil je makkelijker voor een nieuwe, ons brein en lichaam kennen uitstekende manieren om van iets af te komen, een burn-out wordt vaak door het lichaam toegepast.
Je kunt ook een burn-out van een iemand krijgen, normaal gaan we deze persoon dan uit de weg. Maar wat nou als je het gevoel hebt niet weg te kunnen, dat je het gevoel hebt dat je vast zit, of dat nu een chef, werkgever of lastige familie is. Er is altijd een uitweg, Victor Frankl was zelfs gelukkig in een concentratiekamp, over bewustzijn gesproken…
Door de enorme hoeveelheid oxytocine en vasopressine is er tussen ouder en kind een enorm sterke band. In de hedendaagse maatschappij verwatert dit, met name door het gebruik van de smartphone zijn kinderen meer geneigd om te worden beïnvloed door de informatie op hun smartphone dan de informatie die zij krijgen van hun ouder. Er zijn helaas steeds minder kinderen die ouderS hebben. Tijdens een workshop voor moeders, sprak ik op de eerste dag over De Chemie Van Liefde over haar en haar kind en op de 2e dag over haar en haar partner. De Chemie Van Liefde is goed toe te passen op opvoeding.
Zo kun je het beloningssysteem gebruiken door middel van het aanmaken van dopamine en adrenaline. Je kunt je kind verslaafd aan jou maken. Scholen passen dit al op eenvoudige wijze toe door bijvoorbeeld stickers te geven voor een volbracht taakje, kinderen worden verslaafd aan het krijgen van de volgende sticker. Vergelijkbaar als Facebook en andere ‘sociale’ media misbruik maken van ons beloningssysteem en de voedingsmiddelenbranche door het overal toevoegen van suiker (zelfs in zoute producten wordt suiker toegevoegd om je verslaafd te maken), zijn er ook pooiers die misbruik maken van dit beloningssysteem.
Hoe ver ga jij om jouw kind te beschermen tegen de buitenwereld? Hoe verslaafd ben jij aan verborgen suiker of Facebook?
Tegen de tijd dat de meeste ouders in de gaten hebben hoe weinig effect hun woorden nog hebben op latere leeftijd, is de informatieopname van het kind vanuit de ouders alweer beperkt door de biologie. Op een gegeven moment luisteren kinderen niet meer naar de ouders, ondanks dat de hersenen pas volgroeid zijn vanaf 23 jaar en kinderen pas vanaf dan de gevolgen kunnen overzien en inschatten van hun daden.
Dankzij de smartphone krijgen kinderen een overvloed aan informatie waardoor de opvoeding al enkele jaren eerder niet meer goed binnendringt terwijl de kinderen daar nog wel grote behoefte aan hebben. Kinderen van 12 hebben tegenwoordig de volwassenheid van een 8-jarige! Daarnaast vervangt de smartphone ook ouderliefde, er is minder aandacht voor elkaar waardoor er minder binding en loyaliteit is waardoor de waarde van de woorden van ouders steeds minder worden. Ja, dit is te verhelpen, o.a. door middel van bewustzijn, door De Chemie Van Liefde BEWUST toe te passen op je kind versterk je de band, is het kind weer vatbaarder voor hetgeen jij zegt, groeit het respect en groeit jouw stem in hun hoofd weer ten opzichte van andere invloeden.
Jouw familie, partner en vrienden zijn niet jouw gevangenen. Echte vrienden kunnen veel van je hebben, maar als de stroom aanvallen lang genoeg aanhoudt, zal elke vriend je de rug toekeren, of minder tijd en aandacht aan je besteden. Iemand die vampiert op je energie, die wil je niet in je buurt. Hetzelfde geldt voor je partner. Het afscheid nemen is de laatste jaren steeds eenvoudiger geworden, mede door het enorme online aanbod van gelijkgestemden en mogelijke partners, er is daardoor steeds minder diepgang in relaties, minder oxytocine en minder vasopressine. Minder binding en minder loyaliteit.
Maar wat nou als je een kind of ouder hebt, je kunt je niet zomaar eventjes ontkinderen of ontouderen. Afstand werkt, maar dat is niet hetgeen wat je wilt. Je wilt graag een goede band maar net als in vrijwel elke liefdesrelatie: er is sprake van wederkerigheid. Jij wilt graag met respect behandeld worden, jij wilt je graag geliefd voelen, dat de ander met je meedenkt, met je meeleeft, lief en aardig voor je is etc. En hoe scoor je zelf op dat gebied?
Als je weet hoe binden en loyaliteit werkt, kun je daar ook gebruik van maken. Op een prettige manier. Want wat de meeste mensen uit het oog verliezen is het volgende: degene waar jij het meeste van houdt, die weet jou het meeste te raken. En degene die het meeste van jou houdt, die kan door jou het meeste geraakt worden. Wees voorzichtig met het gevoel van de ander, nu je het impact op de ander weet. Liefde is zonder grenzen maar het is niet grenzeloos. Liefhebben betekent ook grenzen stellen, omdat jij ook van jezelf houdt.
Nu zijn er elke dag genoeg dingen in ons leven die frustraties kunnen opleveren. Een ander dumpt zijn afval bij jou en jij gaat dan een deel van hun afval weer in jouw kringetje verspreiden (Google ‘wet van de vuilniswagen’ ) maar waarom zou jij je afreageren op iemand die er niets mee te maken heeft? Als jij je rot voelt, waarom wil je dan dat een ander zich ook rot voelt? Jouw woorden kunnen een dolk zijn in andermans maag, woorden kunnen kinderen maar ook volwassenen doen weg kwijnen.
Degene die het meest van jou houdt, verdient de meeste liefde! Als een ander zowel biologisch als chemisch aan jou verankerd is, dan heb je beiden een veilige haven nodig. Dan heb je allebei een plek nodig waarin je altijd kunt zeggen: ik hou van jou. Altijd een plek waarin je dat kunt horen. Altijd een plek waarin jij geborgen bent.
Een plek waarin je niet bang hoeft te zijn dat de woorden weer tegen jou gebruikt gaan worden, een plek waarin je niet eerst liefdevol wordt behandeld en daarna weer een mes in je rug krijgt. Jij hebt behoefte aan een plek waarin je liefde beantwoord wordt, waarin jij gewoon jezelf kunt zijn. Een plek waarin jij je rot kunt voelen zonder het af te reageren op de ander, een plek waarin jij beschermd wordt voor alles wat er verkeerd gaat in de wereld.
En weet je waar jij deze plek kunt vinden? Tussen jou en de ander is deze plek. Ook al zit je met de rug tegen elkaar, ook al heb je net ruzie gehad, ook al heb je net vreselijke dingen tegen elkaar gezegd, of heb je ze alleen maar uitgesproken of alleen maar gehoord: kijk niet naar de fouten in de ander, kijk wat er goed is aan de ander! Dat de ander altijd klaar staat voor jou, dat de ander dankbaar is, lief is en houdt van jou.
Niet degene waar je het meest van houdt kan jou het meeste pijn doen: degene waar jij het meest van houdt kan jou het meest gelukkig maken!
Verander je focus, verander je leven!
Verbindt en communiceer!
Heb Lief en heb Lief!
Tony Verheij
Auteur van The Chemistry Of Love